اجرایی کلاسیک از تراژدی بزرگ یونان/ این کودک شوم است!

مهتاب عسکری طراح و کارگردان نمایش «ادیپ شهریار» که به تازگی اجرای خود را در پردیس تئاتر تهران آغاز کرده است درباره رویکردی که در این اجرا به نمایشنامه سوفوکل داشته است، به خبرنگار مهر گفت: نمایش «ادیپ شهریار» از پنجشنبه ۱۲ آبان اجرای خود را آغاز کرده است. برای اجرای این نمایش از ورژن اصلی نمایشنامه استفاده کردیم و کار تنها کمی کوتاه و روتوش شده است.

وی ادامه داد: برای آماده سازی این اثر نمایشی ۶ ماه تمرین داشتیم و از فروردین امسال پیش تولید کار را شروع کردیم. این نمایش ۱۰ بازیگر اصلی و ۳۵ بازیگر فرم دارد که در نقش همسرایان ایفای نقش می کنند. در شکل گیری این نمایش از ترکیب سبک کلاسیک و مدرن بهره گرفته شده است و بازیگران فرم، فضاسازی صحنه های مختلف را شکل می‌دهند و به جای دکور تنها از آکسسوار استفاده شده است. موسیقی نمایش هم به جز یکی ۲ صحنه که از موسیقی پلی بک استفاده شده، زنده است و از سازهای کوبه ای مثل طبل و کاخن استفاده کردیم.

عسکری درباره دلائل اجرایی کلاسیک از نمایشنامه «ادیپ شهریار» به جای بازخوانی مدرن از این اثر توضیح داد: من دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی هستم و درس هایی که در این مقطع داریم مربوط به دوران کلاسیک و قرون وسطی است از این رو دوست داشتم اجرایی کلاسیک از این نمایشنامه داشته باشم با وجودی که بسیاری از دوستانم به دلیل سختی کار من را از این انتخاب منع کردند. در ابتدای تمرین ها هم کار به کندی و سختی پیش می رفت و بازیگران به درستی نمی توانستند دیالوگ های سنگین متن را حتی از رو بخوانند اما خوشبختانه در ادامه همه چیز به درستی پیش رفت و بازیگران با کار هماهنگ شدند و توانستند به خوبی از پس ایفای نقش هایشان بربیایند.

وی متذکر شد: دست گذاشتن روی کارهای کلاسیک همیشه سخت و یک ریسک بزرگ به حساب می آید چرا که همه اهالی تئاتر به زوایای آشکار و پنهان اینگونه آثار اشراف و تسلط دارند به همین دلیل سعی کردم ضمن وفادار ماندن به اصل متن در قالب یک شیوه ترکیبی نمایش را تمرین کنیم. در واقع علاوه بر اصل درام از فرم و حرکت های نمایشی بهره جستم تا خیلی درگیر کهن بودن داستان نباشیم و هم تنوعی ایجاد کنیم که به اجرای بهتر اثر کمک کند.

این کارگردان درباره اجرای نمایش در شرایط کنونی عنوان کرد: به دلیل شرایطی که این روزها وجود دارد نتوانستیم تبلیغات مجازی زیادی داشته باشیم اما امیدوارم نمایش بتواند مخاطبان پیگیر تئاتر را به خود جذب کند. عوامل و بازیگران نمایش از راه های دور و نزدیک خودشان را سر تمرین ها می رساندند و حتی یکی از بازیگران ما به عشق تئاتر از مازندران برای حضور در این نمایش به تهران آمده است از این رو من نمی توانستم اجرای نمایش را کنسل یا به زمان دیگری موکول کنم چون این ۵۰-۶۰ نفر عوامل کار، برای آماده سازی نمایش زحمت و سختی زیادی کشیدند و مشخص هم نیست که در آینده چه در انتظارمان خواهد بود از این رو بهترین کار این بود که نمایش اجرا برود. از طرف دیگر تم نمایش «ادیپ شهریار» حقیقت جویی است و یکی از تراژیک ترین نمایشنامه های دنیا به شمار می رود بنابراین مخاطبان ارتباط خوبی با نمایش برقرار می کنند.

وی در پایان درباره داستان نمایش توضیح داد: نمایش از تولد ادیپ آغاز می شود و با به دنیا آمدن او، کم کم طاعون شهر را فرا می گیرد و در واقع نحسی و شومی ادیپ شهریار از بدو تولدش پیداست. در ادامه به زمان حال بازمی گردیم و داستان نمایش روند طبیعی اش را همچون نمایشنامه سوفوکل پی می گیرد. داستان «ادیپ شهرریار» از این قرار است که؛ پیشگویان خبر می‌دهند نوزادی که در راه است شوم بخت خواهد بود و اگر چاره ای نشود پدر را خواهد کشت و با مادر ازدواج می‌کند. پدر به ناچار او را در بیابان رها می‌کند تا گرفتار آن سرنوشت جانکاه نشوند. اما تقدیر او را به جایگاهی امن می‌فرستد و ادیپ براساس خواست تقدیر در هیبت جوانی تنومند پدر را می‌کشد و با مادر ازدواج می‌کند و چنگال تقدیر بر سرنوشت محتومش چنگ می‌زند. ادیپ به دنبال حقیقت به خود می‌رسد و در می یابد که گریزی از حقیقت نیست و او همان زاییده ای است که باید باشد. پس برای کشف حقیقت به‌ خود می رسد هر چند فرجامش نیستی و نابودی است ...

فرشاد ‌نجفی، ستایش گیوی، حسین مددی، ابوالفضل عبدلی، عرفان ‌زارعی، مجتبی ترکمان، بهار ترابی، شیوا فرشادی، سید حمیدرضا محمدحسینی بازیگران نمایش «ادیپ شهریار» هستند که تا ۳۰ آبان هر شب ساعت ۱۹ در پردیس تئاتر تهران به صحنه می‌رود.